Historia Parafii Świętego Józefa w Radomiu

Image

„Księża Pallotyni sprowadzili się do Radomia, na Młodzianów, 10 lipca 1939 roku. Przybyli wtedy księża: S. Czapla SAC i C. Jurkiewicz SAC. Ustalono wtedy, że uroczystość inauguracyjna pracy Księży Pallotynów w Radomiu ma się odbyć dnia 3 września 1939 r. Wymienieni wyżej księża zamieszkali od 30 sierpnia 1939 roku w wynajętym u pani Anieli Kozaczek mieszkaniu przy ul. Młodzianowskiej 128. Dnia września 1939 roku, po zniszczeniu w wyniku wojny, na nowo zorganizowana kaplica, stała się miejscem niosącym nadzieję. Ks. Józef Kuraś w Uroczystość Wszystkich Świętych dokonał ponownego poświęcenia kaplicy. Dnia 8 grudnia 1940 r. biskup Jan Kanty Lorek poświęcił w kaplicy nowy ołtarz. Według ogłoszeń, Młodzianów obejmował wtedy ok. 2000-2500 wiernych. Do pracy duszpasterskiej przy kaplicy przybyli nowi księża: w 1941 roku ks. S. Martuszewski SAC i ks. P. Drews, a w roku 1942 ks. A. Jaroch SAC. Od 11 maja 1942 roku prace przy kaplicy, w nowo założonej ochronce przeznaczonej dla dzieci z ubogich rodzin, w wieku od 6 lat, prowadzą Siostry Zmartwychwstanki. W 1943 roku przybywa nowy kapłan E. Winklarz SAC. W kwietniu 1945 roku, w III Niedzielę po Wielkanocy, dokonały się kolejne zmiany. Ks. S. Czapla SAC został mianowany rektorem. Na jego miejsce, jako rektor w Radomiu, został wyznaczony ks. P. Drews SAC. Do wiadomości podano również, że ks. Bp J.K. Lorek znając „ rozwój życia religijnego na Młodzianowie uznał za pożyteczne dla sprawy Bożej stworzenie tu parafii. Dokument erygowania parafii i zakreślenie jej granic, nastąpi z chwilą zakończenia wojny, gdy tylko będzie można skomunikować się z Rzymem”. Dalej podano, że proboszcz parafii Opieki NMP ks. D. Ściskała, pozwolił od dnia 1 maja 1945 roku „moim parafianom z Młodzianowa, Godowa, Mazowszan i Huty Mazowszańskiej na chrzty, śluby i pogrzeby w tutejszej kaplicy. Ponieważ parafia na Młodzianowie nie jest jeszcze formalnie erygowana, księgi parafialne prowadzi nadal kancelaria kościoła mariackiego”. Podjęto wkrótce zbieranie ofiar oraz organizowanie kwesty na budowę Kaplicy Św. Józefa, aby powiększyć ja o nawy boczne. Dnia 4 maja 1945 roku w fundament kościoła pod wezwaniem
św. Józefa w Radomiu wmurowany został dokument przedstawiający dotychczasową pracę duszpasterską Księży Pallotynów.

Parafia pod wezwaniem Opieki Świętego Józefa w Radomiu została erygowana przez biskupa sandomierskiego. J.K. Lorka w dniu  30 kwietnia 1946 roku.  Ponieważ tworzyli ją i od początku pracują w niej księżą ze Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego -Pallotyni- od początku istnienia została przekazana temuż Stowarzyszeniu.  Dokument erekcyjny parafii dostarczony przez księdza dziekana trafił do rąk ks. P. Drewsa SAC w dniu 2 maja 1946r. Wobec wiernych został odczytany 5 maja 1946 r. Mocą tego dekretu określone zostało terytorium parafii oraz nominacja ks. P. Drewsa SAC na proboszcza nowej parafii. Pierwszy tytuł parafii brzmiał: Parafia p.w. Opieki Św. Józefa. Zewnętrzną uroczystość inauguracji parafii obchodzono 12 maja 1946 roku. Teren parafii pod wezwaniem Opieki Św. Józefa określa wspomniany wyżej dekret. „Do nowej parafii należeć będą następujące ulice z ich mieszkańcami z parafii Opieki NMP: Młodzianów, ulice: Młodzianowska, Gazowa, Brzozowa, Wierzbowa, Leśna, Południowa, Godowska, Wiejska, Ptasia, Mariańskiego, Łączna, Głucha, Gajowa. nadto wsie: Godów, Mazowszan i Huta Mazowszańska. Tor kolejowy będzie granicą między obiema parafiami. Z parafii Najświętszego Serca Jezusa należeć będą ulice: Czarna, Szkolna, Kolejowa, Dolna (po Staroopatowską), Śląska, Poznańska, Wileńska, Sandomierska, Staroopatowska (nr parzyste po stronie Młodzianowa), część kol. Malczew i wieś Malczew. Ulica Staroopatowska ma być granicą obydwu parafii, poczynając od toru kolejowego. Powyższe ulice i miejscowości niniejszym dekretem odłączamy od parafii Opieki NMP  i Najświętszego Serca Jezusa w Radomiu z mieszkańcami i terytoriami do nich należącymi w obrębie tych że parafii. Należy zaznaczyć,  że w 1958 roku dokonano zmiany nazwy parafii.
Stało się to na mocy dekretu Stolicy Apostolskiej, który został przekazany parafii przez prymasa Polski, Stefana kardynała Wyszyńskiego, dnia 26 marca 1958 roku i przyjęty do wiadomości przez biskupa diecezjalnego w Sandomierzu. Odtąd tytuł parafii brzmiał  „Parafia pod wezwaniem Św. Józefa”.  Święto odpustu parafialnego przeniesiono na 1 maja. Pierwszej modyfikacji granic parafii dokonano na prośbę mieszkańców dzielnicy – Prędocinek. Dnia 19 sierpnia 1952 roku – prośbę wiernych parafii Najświętszego Serca Jezusa, popartą podpisami mieszkańców, skierowano do Kurii Diecezji Sandomierskiej. Pismo wyrażające zgodę na włączenie Prędocinka do parafii, przy wzajemnej akceptacji proboszczów obydwu parafii, ogłoszono 29 września 1952 roku

W 1984 roku nastąpiło utworzenie owej parafii pod wezwaniem Św. Alberta Chmielowskiego. „Z parafii Św. Józefa wyłączeni zostali wierni mieszkający przy ulicach: Armii Krajowej, Armii Ludowej, Braile’a, Cisowa – bloki 2,4 i 6, Czackiego, Galla, Gajowa – od nr 73 do nr 100, Godowska od nr 55 do nr 109, Gruntowa, Jeleniewska, Lipska, Grzebieniowa, Łanowa, Łysogórska, Młodzianowska – blok nr 154 oraz domki jednorodzinne od nr 156 i 158, Ostrowiecka, Wincentego Pola, Świętokrzyska, bloki: 25 i 31, oraz domki jednorodzinne nr od
22 do 28 oraz 42, Staroopatowska, Wiejska – domki jednorodzinne nr 69, 77, 81, 83, 85, 87, 91, 95, 97, 99, 101, 105, 107, Wyścigowa, Zielna i Źródłowa nr 5, 7, 9, 11, 16, 18 i 20 oraz wieś Malczew”. Po kilku latach dokonano kolejnej zmiany granic parafii. Powstała wtedy nowa
parafia pod wezwaniem Bł. Rafała Kalinowskiego. Z terenu „parafii Św. Józefa w Radomiu wyłączone ulice: Gagarina – bloki: 2, 9, 11, Osiedlowa – bloki 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, Sandomierska – bloki: 10, 12.

Pierwszym duszpasterzem który przez czas wojny i okupacji podejmował swoje obowiązki – nie będąc w sensie ścisłym proboszczem, bo dekret erekcji parafii został sporządzony po wojnie, w 1946 roku – był ksiądz Stanisław Czapla SAC. W dniu 3 września 1939 roku został rektorem domu w Radomiu. Przebywał tu przez cały czas drugiej wojny światowej. W rok po jej zakończeniu, 28 kwietnia 1946 roku został mianowany rektorem w Sucharach i Poznaniu.
Pierwszym proboszczem erygowanej w 1946 roku parafii Opieki Św. Józefa był ksiądz Paweł Drews SAC. W 1941 roku został przeniesiony do Radomia, gdzie był najpierw duszpasterzem, a od 1945 roku rektorem domu. Dnia 30 kwietnia 1946 roku został mianowany proboszczem
parafii Opieki Św. Józefa w Radomiu. Przez ks. Pawła Drewsa zostały zorganizowane pierwsze po wojnie w mieście i parafii Misje św. Wygłosili je pallotyni: ks. L. Broda i ks. M. Kordecki. Ksiądz Paweł Drews SAC pracował tu do 30 lipca 1947 roku. Dnia 31 lipca 1947 roku został
mianowany proboszczem w Poznaniu.
Po nim obowiązek proboszcza w parafii Opieki Św. Józefa przejął ksiądz Stanisław Martuszewski SAC. Jako kapłan podjął pracę w Radomiu od dnia 31 lipca 1941 roku. Pełnił najpierw obowiązki prefekta w Szkole Podstawowej im. B. Prusa , a następnie z chwilą powstania parafii, wikariusza. Jego mieszkaniem był wynajęty pokój u pp. Fijałkowskich przy ulicy Leśnej. Przez okres trzech lat, od 1 VIII 1947 do 10 VIII 1950 roku, pełnił posługę proboszcza. Wspomina bardzo mile tamten czas, który upłynął na pracy duszpasterskiej i stanowił w jego życiu pierwszy jej etap. Był to czas podejmowania generalnych remontów kościoła, pracy nas
integracją parafii oraz pierwszej kanonicznej wizytacji parafii, której dokonał biskup Jan Kanty Lorek w dniu 28 i 29 maja 1949 roku. Ksiądz Jan Młyńczak SAC to kolejny proboszcz który swoje obowiązki wypełniał w czasach stalinowskich, od 11 sierpnia 1950 do  2 lutego 1952 roku. Z powodów zdrowotnych prosił przełożonych o zwolnienie. Czwartym z kolei proboszczem parafii był ksiądz Ludwik Bajgrowicz SAC. We wrześniu 1951 roku podjął obowiązki wikariusza w parafii. Doświadczenie kilku lat pracy rekolekcyjnej i duszpasterskiej,
w pierwszych latach po wojnie,  pomagało przetrwać trudne warunki pracy w Radomiu. Obowiązki proboszcza pełnił od 3 lutego 1952  do 1 kwietnia 1957 roku. Budowanie plebanii było pierwszym jego zadaniem. Wywiązał się, jak na ówczesne warunki, bardzo dobrze z podjętych zamierzeń.

Po doświadczeniu obowiązków rektora domu, w latach od 1954 do 1957, ksiądz Konstanty Kobielu SAC został mianowany, proboszczem parafii Opieki Św. Józefa 16 kwietnia 1957 roku i pełnił tę funkcję do  31 sierpnia 1966 roku. Za jego proboszczowania dokonano zmiany nazwy
parafii. Praca duszpasterska w tym czasie związana była z trwającym Soborem Watykańskim II i przygotowaniem do Milenium Kościoła  w Polsce.
Był to również czas walki z Kościołem. Duszpasterze, a pośród nich radomski proboszcz nękani byli najróżniejszymi przepisami prawnymi. Archiwum parafii zawiera wiele pism skierowanych do Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Radomiu z tego czasu. Bardzo liczne odpowiedzi na
pisma zawierają decyzje negatywne. Są dokumenty mandatów karnych, za procesje Bożego Ciała bez pozwolenia władz, o spraw sądowych  w związku z dobudowaniem prezbiterium.
Starsi parafianie podają, że proboszcz spędził kilka dni w areszcie. Jest nawet podanie do PWRN w Kielcach, Referat ds. Wyznań, skierowane przez biskupa Piotra Gołębiowskiego w sprawie uregulowania nielegalnej budowy. Jako proboszcz, świętował w Wielki Czwartek 1966 roku, swój srebrny jubileusz kapłaństwa. Kolejnym proboszczem był ksiądz Ludwik Skuza SAC. Przeżywał w Radomiu czas kończącego się Jubileuszu  1000-lecia Chrztu Polski, wypełniając obowiązki proboszcza od 31 sierpnia 1966 roku. Dnia 29 września 1966 roku konsekrowano soborowy ołtarz w kościele parafialnym. Na początku października, w Radomiu obyły się tu
jubileuszowe uroczystości milenijne. Wiosną 1967 roku, w dni Wielkiego Tygodnia, mieszkańcy niedalekiej Wierzbicy, przeżywali próby „przejęcia” parafii przez grupę zbuntowanych księży: Z. Kosa – z diecezji sandomierskiej, C. Pietrzyka – okscystersa oraz ekskleryka dominikańskiego –
A. Nadskakalskiego i grupy wiernych kościoła narodowego. Postawa biskupa sandomierskiego, Piotra Gołębiowskiego oraz wiernych, którzy nie poddali się prowokacjom ocaliła parafię i umocniła w niej wiarę. W tych dramatycznych wydarzeniach, pomimo licznych obowiązków
parafialnych, brali również udział nasi dwaj duszpasterze. Warunki zdrowotne nie pozwolił księdzu Ludwikowi Skuzie na dalszą pracę w Radomiu. Od 31 sierpnia 1968 roku przestał pełnić obowiązki proboszcza.

Długoletnim proboszczem w parafii Św. Józefa był ksiądz Antoni Czulak SAC. Został mianowany na to stanowisko 1 września 1968 roku.
Po kilku latach pełnienia obowiązków przeżył wraz ze wspólnota parafialną jubileusz 25-lecia kapłaństwa. W dniu 9 maja 1971 roku postawiono krzyż misyjny, który stoi do dziś obok ołtarza polowego przy kościele. Był to punkt kulminacyjny tej uroczystości. W następnym roku, przeprowadzono misje św. oraz dokonało się nawiedzenie parafii przez kopię Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej – 25 września 1972 roku. Poświęcono też dzwony. W 1975 roku, po licznych prośbach, otrzymano pozwolenia na budowę pomieszczeń  gospodarczych przy plebanii. W bardzo trudnej sytuacji wobec rozwoju katechizacji przy parafii, zaadoptowano je jako sale katechetyczne.  Również, niemal do końca wojny, każdego roku, ponawiane były podania-prośby o pozwolenie na budowę kościoła parafialnego.
Spotykano się zawsze z odpowiedzią negatywną. Dopiero rok 1982, po długich staraniach, przyniósł sukces. Uzyskanie pozwolenia jednak przyniosło kolejne problem z lokalizacją oraz wykupieniem działek, dla uzyskania miejsca na budowę kościoła. Niemal w połowie przełamujących się trudności, w 1984 roku, ksiądz Antoni Czulak SAC został przeniesiony
na stanowisko proboszcza do Ożarowa Mazowieckiego. Jego następcą został ksiądz Eugeniusz Klimiński SAC. Po zdobytym doświadczeniu pracy duszpasterskiej, dnia 1 września 1984 roku podjął obowiązki proboszcza w parafii Św. Józefa w Radomiu.  Wprawdzie lokalizacja budującego się kościoła parafialnego pod wezwaniem Królowej Apostołów, przy ulicy Młodzianowskiej 124 – została zatwierdzona w 1983 roku, to jednak kolejny etap pracy znowu zaznaczył się trudnościami w związku wykupieniem wszystkich działek według lokalizacji. Rozpoczęcie budowy nastąpiło 19 maja 1985 roku. W cztery lata później, dnia 17 września 1989 roku, nastąpił akt wmurowania kamienia węgielnego, który został poświęcony przez Ojca Świętego Jana Pawła II w 1983 roku.
W czasie pielgrzymki do Ojczyzny, w Radomiu, 4 czerwca 1991 roku,
Jan Paweł II poświęcił krzyż przeznaczony do budującego się kościoła.

W czasie proboszczowania księdza Eugeniusza Klimińskiego SAC, w 1990 roku katechizacja wróciła do szkół. Troska katechetyczną należało odtąd objąć dziesięć placówek oświatowych: szkoły podstawowe, średnia i przedszkola, znajdujące się na terenie parafii. Takie przedsięwzięcie przyniosło konieczność organizacji oraz adaptacji pracy katechetycznej w nowych warunkach. Następstwem tego było podjęcie współpracy z osobami odpowiedzialnymi za placówki oświatowe oraz ogarnięcie troską duszpasterską grona nauczycielskiego. W 1993 roku ksiądz Eugeniusz Klimiński SAC przeszedł pełnić obowiązki rektora przy ośrodku duszpasterskim w Warszawie. Na miejsce proboszcza do Radomia przybył znów ksiądz Antoni Czulak SAC, który pełnił urząd proboszcza parafii św. Józefa do roku 2005 kiedy to mianowany
proboszczem został ksiądz Zygmunt Rutkowski SAC.


Image

Wikariusze pracujący w parafii Św. Józefa:

Ksiądz Leon Witała SAC dał się poznać w parafii jako opiekun ministrantów i organizator zespołu muzycznego. Z pewnością, pomogło to w pracy katechetycznej i w udziale młodzieży we Mszy św. Czteroletnia jego praca przypadła na czas jubileuszu 1000-lecia chrztu Polski oraz lata 1973 do 1976.

Ksiądz Henryk Grela SAC, katecheta, duszpasterz dzieci i bardzo licznej grupy ministrantów. Podjął w parafii pracę wśród młodzieży i dzieci przygotowując przedstawienia teatralne. Mobilizował i zachęcał dzieci, przez organizowanie konkursów, do udziału w Mszach św. Roratnych, nabożeństwach różańcowych czy Drodze Krzyżowej.

Ksiądz Marian Wierzyński SAC zainaugurował pracę grup oazowych.  Jako opiekun młodzieży i ministrantów otaczał troską powstające grupy Ruchu Światło-Życie. Była to praca w ciągu całego roku szkolnego  i rekolekcje oazowe w czasie wakacji. Podjął również współpracę z zespołem muzycznym.

Ksiądz Emil Krupnik SAC obok codziennych obowiązków  w ciągu pięcioletniej pracy, był odpowiedzialny za organizację procesji Bożego Ciała, a szczególnie współpracę z wiernymi przy budowaniu ołtarzy.

Ksiądz Ryszard Rydz SAC w niemal dziesięcioletniej pracy obejmował troską dzieci przygotowujące się do I Komunii Świętej, służbę ołtarza i krąg rodzin oazowych. Był opiekunem młodych kandydatów przygotowujących się do wstąpienia na drogę ku kapłaństwu.

Ksiądz Stanisław Piaskowy SAC również opiekun dzieci, z wielką troską podejmował pracę katechetyczną organizując liczne spotkania  z rodzicami. Zainicjował spotkania grupy młodych małżeństw. Były one kontynuacją prowadzonego duszpasterstwa dla narzeczonych.
Comiesięczna Msza św. Oraz konferencja dla tej grupy, pomagała  w kształtowaniu właściwej postawy życia w rodzinie.

Ksiądz Zbigniew Stanek SAC długoletni wikariusz, opiekun katechetów i duszpasterz młodzieży oazowej. Oprócz zajęć katechetycznych organizował w grupach młodzieży i ministrantów liczne przedsięwzięcia dla ich zintegrowania: ogniska, rajdy, gry sportowe i przedstawienia teatralne. Troszczył się również o scholę młodzieżową w wielkanocny wystój wnętrza kościoła.

Ksiądz Andrzej Majchrzak SAC, katecheta i opiekun najmłodszych grup oazy. Wprowadził ożywienie w pracy z dziećmi przy pomocy grupy animatorów. Dał się poznać jako dobry organizator, który potrafi kontynuować podjęte wcześniej zadania. Był również jednym z wielu neoprezbiterów, którzy podejmowali pracę duszpasterską w parafii.

Ksiądz Marian Lesner SAC, który pracował w Radomiu  jako doświadczony ksiądz. Wyróżniał się głoszeniem dobrych kazań i prowadzeniem nabożeństw fatimskich. Korzystając  z wcześniejszych doświadczeń z powodzeniem katechizował młodzież szkół zawodowych.
Ks. Emilian Sigiel SAC, ks. Piotr Banach SAC, ks. Marcin Walicki SAC, ks. Stanisław Korzeniowski SAC, ks. Robert Szarecki SAC, ks. Tomasz Makarewicz SAC, ks. Piotr Czaja SAC, ks. Lucjan
Rożek SAC, ks. Marcin Grzyb SAC i wielu, wielu innych kapłanów, którzy przez lata istnienia naszej parafii sprawowało posługę duszpasterską. Nie sposób wymienić wszystkich wspaniałych
duszpasterzy pracujących i posługujących w naszym kościele. Zapewniamy Ich o naszej pamięci modlitewnej.

KSIĄDZ ZYGMUNT RUTKOWSKI SAC - Proboszcz i Rektor Domu

KSIĄDZ ZBIGNIEW KOŁODZIEJ SAC - Dyrektor Caritasu Pallotyńskiego, opiekun Świetlicy przy naszej parafii, opiekun i przewodnik grupy pielgrzymkowej "Biała 11" NOWEK TADEUSZ SAC - zajmował się w naszej parafii dziećmi komunijnymi, uczył w szkole oraz był moderatorem ruchu Światło-Życie.

FIEĆKO SYLWESTER SAC - pracował w szkole podstawowej, przygotowywał dzieci do przyjęcia pierwszej Komunii Świętej, prowadził scholę dziecięcą.

IRENEUSZ CHMIELOWSKI SAC - był opiekunem ministrantów.

ZYGMUNT ZYMLIŃSKI SAC - zajmuje się w naszej parafii prowadzeniem kroniki parafialnej, zajmuje się również chorymi oraz jest spowiednikiem.

MIECZYSŁAW LIS SAC - zajmuje się stołówką dla ubogich oraz prowadzi spotkania anonimowych alkoholików.

MAREK KUJAWSKI SAC - jest dyrektorem Hospicjum Królowej Apostołów.

MIROSŁAW DRAGIEL SAC - kapelan radomskiej policji.

ROBERT KAIM SAC - przygotowuje młodzież do sakramentu bierzmowania, jest opiekunem duchowym gazetki parafialnej„Moja parafia”, oraz uczy religii w Zespole Szkół Zawodowych imienia Majora Henryka Dobrzańskiego ”Hubala”.

MICHAŁ BOROWSKI SAC - był opiekunem grupy parafialnej Odnowy w Duchu Świętym.

ROMUALD FOGIEL SAC - opiekun grupy Galilea oraz nauczyciel w Szkole Podstawowej w Mazowszanach.

MARCIN SAWICKI SAC - zajmuje się ministrantami oraz uczy w Publicznej Szkole Podstawowej nr 9 im. Henryka Sienkiewicza.

GRZEGORZ RAWIAK SAC - moderator Ruchu Światło-Życie, nauczyciel Publicznej Szkoły Podstawowej nr 23

STANISŁAW BARCIKOWSKI SAC - prowadzi nabożeństwa Fatimskie dla wszystkich oraz uczy w Ośrodku Szkolno Wychowawczym.

ANTONI CZULAK SAC - prowadzi nabożeństwa Fatimskie dla chorych, starszych i cierpiących.

WIKTOR BĄK SAC - prowadzi działalność duszpasterską na Mazowszanach oraz uczy religii w IX Lo im Juliusza Słowackiego.


Dziękujemy za przygotowanie artykułu poświęconych historii Naszej Parafii
współredaktorowi Bernardowi Pająk

do góry